Etkili iletişim becerileri hayatın pek çok alanında başarının temelidir. Sosyal hayatta olduğu gibi iş hayatında da güçlü ve sağlıklı bir iletişim önemlidir. Peki etkili iletişim becerileri nelerdir? Aktif bir dinleyici olmak ve etrafınızdakilere kendinizi açıkça ifade edebilmek gibi detaylar etkili iletişimci olduğunuzun göstergesi olarak kabul edilir. Güçlü bir iletişim için sadece sözlü ifadenin iyi olması yeterli olmaz. Yazılı ifadenin de etkili olması beklenir.
İletişim kabiliyetinin artması iş hayatında sizi daha üretken bir çalışana dönüştürür. Yanlış anlaşılmalardan kaynaklanabilecek sorunların ortaya çıkmasını engeller. Etkili iletişim becerisi kazanarak, iletişim halinde olduğunuz kişilerin söylediklerini doğru analiz edebilirken ekip arkadaşlarınız için iyi bir işbirlikçi olursunuz.
İletişim Becerilerini Geliştirmek İçin İpuçları
İletişim, çeşitli yöntemlerle anlatıcı ve dinleyici arasındaki mesajların aktarılma sürecidir. Önemli olan konuşmayı etkili kılabilmektir. Konuşma sırasında farklı bakış açılarıyla başa çıkabilmek, fikir ayrılıklarında süreci doğru yönetebilmek, toplantılarda iletişim kaynaklı sorunlar nedeniyle yaşanan zaman kaybını önlemek etkili iletişim becerisine sahip olan kişilerin kazanımları arasında yer alır.
İyi bir iletişim becerisi, çalışma hayatında hayal kırıklığı yaratmadan ve güveni bozmadan kişilerin, verilen mesajı doğru anlamasına ve doğru iletmesine ortam oluşturur.
Uyumlu çalışma ve etkili iletişim için bazı becerilerin kazanılması gerekir. Telaffuz ve beden dilini kullanma biçimi iş hayatında konuşma teknikleri bakımından değerli başlıklar arasında yer alır. "Diğer iletişim becerileri nedir?" sorusuna başlıklar halinde cevap buluyoruz.
Açık ve Net Olun
Etkili iletişim, sadece mesajın içeriğine değil tüm sürece dikkat etmeyi gerektirir. Süreç boyunca hedef kitlenizin sizi doğru anlayabilmesi için ortaya çıkabilecek tüm engelleri ortadan kaldırmanız gerekir.
Sözlü iletişimde kelime dağarcığının geniş olması ve kelimeleri doğru yerde kullanmak anlatımı kolaylaştırır. Açık ve net bir iletişim için doğru kelimeleri doğru tonda kullanmak gerekir.
İletişim, toplantı odası ve ofis gibi kapalı bir mekanda ya da açık alanda yapılabilir. İletişim için seçtiğiniz mekan dahi açık ve anlaşılır iletişim için değerlidir.
İfade ettiklerinizin kolay yorumlanabilmesi için anlaşılabilir ve net cümlelerden yararlanabilirsiniz. Sözel ifade doğru diksiyon ve doğru telaffuzla yapılırsa bilgi, dinleyiciye yanlış anlaşılmalara sebep olmadan iletilir.
Aktif Olarak Dinleyin
İletişimin konuşma ve dinleme olarak iki yönlü olduğunu pek çok kişi unutma eğilimindedir. İletişim becerisi geliştirmek bakımından dinleme becerilerini de geliştirmek gerekir.
Etkili ve açık iletişim, aktif dinleme ile başlar. Sadece kendinizi nasıl ifade ettiğinize odaklanıyorsanız, etrafınızdakilerin ortaya koyduğu görüş ve önerileri dinlemiyorsunuzdur. Oysaki etkili bir iletişimde dinlemek, konuşmak kadar önemlidir.
İyi iletişime sahip olan kişiler, söylenenlere fazlasıyla dikkat ederler. Konuşmacıda, dikkate alındığı ve önemsendiği hissini yaratır. İletişim sırasında konuşmacıya çeşitli sorular yönelterek ya da konuşmacının sorularına cevap vererek aktif dinleme yaptığınızı gösterebilirsiniz. Aktif dinleyici olmak için mutlaka sözlü dönütler vermek durumunda değilsiniz. Sözsüz iletişime odaklanarak da karşınızdakine ilgi sinyali verebilirsiniz. Dinleme sırasında sözel bağın yanı sıra duygusal bağ yani empati kurmak hafife alınmayacak kadar değer taşır.
İyi dinleyiciler, açıklama ve yansıtma gibi tekniklerden yararlanarak karşısındaki kişinin söylediklerini doğrular. Böylece yanlış anlaşılmaların önüne geçer.
Beden Dilinizin ve Yüz İfadelerinizin Farkında Olun
Yüz ifadesi, jest ve mimik, beden duruşu hatta ses tonu güçlü iletişim araçları arasında yer alır. Gerek kişisel gerekse profesyonel ilişkilerde başarının anahtarı iyi iletişim kurma yeteneğinde yatar. Etkili iletişim için bazen yüksek sesle ifade edilen kelimelerden ziyade beden dili gerekir.
Beden dili, sözsüz ifadelerde fiziksel davranışların ve tavırların kullanılmasını ifade eder. Çoğunlukla bilinçli olmaktan ziyade içgüdüseldir. Farkında olun ya da olmayın biriyle sözlü iletişime geçtiğiniz andan itibaren beden dilinizle de pek çok sinyal verirsiniz. Beden dilinizi farkında olarak kullanmanız halinde karşınızdaki kişide güven oluşturabilir ya da onu rahatsız edebilirsiniz. Beden dilini kullanarak iletişimde olumlu veya olumsuz hava estirebilirsiniz.
Bazı durumlarda dilinizden çıkanlar ile beden dilinin anlattıkları farklı olabilir. Beden dili ve sözel ifade arasında çelişki olması dinleyici tarafından dürüstlüğünüzün sorgulanmasına neden olabilir. Beden dilini kullanarak doğru iletişim kurabilir ve yanlış anlaşılmaları engelleyebilirsiniz. Peki sözsüz etkili iletişim becerileri nasıl geliştirilir?
En etkileyici beden dili yüz ifadesidir. Tek kelime etmeden sadece yüz ifadesini kullanarak onlarca farklı mesaj iletebilirsiniz. Mutluluk, öfke, şaşkınlık gibi pek çok duyguyu yüz ifadesi kullanarak yansıtmak mümkündür.
Oturma, yürüme, ayakta duruş pozisyonu iletişimde zengin bir bilgi aktarımı sağlar. Göz teması konuşmanın akışına karar vermek ve karşınızdakinin tepkisini ölçmek için kullanabileceğiniz etkili iletişim araçlarındandır.
Beden dili evrensel olduğu için kendi kültürünüzden olmayan kişilerle iletişimde de etkili sonuçlar almanıza yardımcı olur.
Varsayımlarda Bulunmaktan Kaçının
İletişim becerilerini geliştirmek için çaba sarf etmemek yanlış anlaşılmaları beraberinde getirir. İnsanların iletişimde zorlanmalarının en önemli sebepleri arasında söylenenleri doğru anlamak yerine varsayımda bulunmalarıdır.
Varsayımlar iletişimin kısa yoludur. Fakat iletişimi pozitif yönde değil negatif yönde etkiler. Varsayımlar, yanlış anlaşılmanın ve yanlış iletişimin temelini oluşturur. Konuşmacının net olmaması ve karşısındakilerin söylenenleri doğru anladığını varsayması pek çok hatayı beraberinde getirir. Böylece iş hayatında istenilen sonuçlar alınmadığında hayal kırıklığı ortaya çıkar.
Sadece varsayımlar kontrol altına alınarak iletişim geliştirilebilir. Örneğin bir fikir iletildikten sonra dinleyiciye ne anladığı sorularak yanlış anlaşılmalar ortadan kaldırılabilir.
İletişim sırasında her iki taraf da anlamak ve anlaşılmak bakımından eşit sorumluluk taşır. Varsayımların devamında gelen hayal kırıklıklarını engellemek için proaktif olmak gerekir. Varsayımlarda bulunmak yerine tüm iletişim boyunda açık ve etkin cümleler kurduğunuza emin olduğunuzda sorunu engelleyebilirsiniz.
Yargılayıcı Dilden Kaçının
Çalışma hayatında yargılayıcı dil kullanmakla iletişim problemlerini doğurur ve istenmeyen sonuçları ortaya çıkarır. Yargılayıcı konuşma, kişisel algı ve kişisel görüşü ortaya çıkarır ve önyargılıdır. Kimse yargılanmayı sevmez. Yargılayıcı dil kullanmak iletişimi çıkmaza sokar.
Kasıtlı olarak kullanılmasa bile yargılayıcı dil derin izler bırakabilir. İletişim kurduğunuz kişinin anında savunma mekanizması geliştirmesine sebep olur. Yargılayıcı dille karşılaşan kişi kendini ifade edebilmekten uzaklaştığı için iletişim baştan sağlıksız bir hal alır. Yargılayıcı dilden uzaklaşmak eleştiri ve suçlamadan da uzaklaşmak anlamına gelir.
Bazı iletişim senaryoları doğası gereği oldukça gergin ve streslidir. Stresli durumlara bir de yargılayıcı dilin eklenmesi yanlış anlaşılmaları tetikler. Suçlayıcı ifade ve tavırlardan vazgeçerek daha sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturmak mümkündür.
Soru Sorun
Başarılı iletişim yollarını kullanarak insanları ve içinde bulunduğunuz durumu anlayabilirsiniz. Sorunların üstesinden gelir, güven ve saygı oluşturursunuz. Etkili iletişimde yaratıcı fikirler oluşturmak ve sorunların üstesinden gelebilmek için iletişimde olduğunuz kişiye sık sık soru sorabilirsiniz. İletişimde soru sormak hem yanlış anlaşılmaları ortadan kaldırır hem de yeni fikirlere zemin hazırlar.
“İletişim becerisi nedir?” sorusuna cevap bulmak kolay olsa da cevabı profesyonel hayata taşımak zor olabilir. Fakat iletişim becerisi kazanarak başarıya ulaşmak bilgi paylaşmaktan çok daha fazlasını gerektirir. Siz de iletişim becerilerini öğrenip iş hayatına aktararak sorunlara çözüm bulan, değişimi yönlendiren ve ekip arkadaşlarını motive eden bir iletişim uzmanı haline gelebilirsiniz.
